Główne zalety oświetlenia szynowego

Największą zaletą systemu szynowego jest łatwość dostosowania do aktualnych potrzeb. Dzięki niemu, łatwo można zmienić liczbę reflektorów umieszczonych na zainstalowanej do sufitu szynie. Oświetlenie szynowe składa się z kilku, a nawet kilkunastu reflektorów, które są umieszczone na specjalnej szynie wykonanej z aluminium. Szyny mogą być mniej lub bardziej widoczne, w zależności od stylu, który chce się nadać wnętrzu. To co istotne – systemy szynowe, dzięki szerokiemu wyborowi opraw oświetleniowych mogą świetnie sprawdzić się w wielu aranżacjach i stylach – od klasycznego po surowy, nowoczesny.

Zalety oświetlenia szynowego to przede wszystkim możliwość indywidualnego dopasowania punktów ze światłem – reflektory można łatwo przesuwać po szynach i umieszczać je w dowolnym miejscu. Ze względu na swoje cechy, oświetlenie szynowe możemy z powodzeniem stosować zarówno w  domu, jak i na przestrzeni komercyjnej czy biurowej.

W przypadku wyboru reflektorów LED-owych jest to  również doskonały sposób na oszczędzanie energii eklektycznej. Dioda LED nie tylko zużywa 80% mniej energii niż popularne jeszcze do całkiem niedawna halogeny. Oprócz tego, technologia LED umożliwia wybór barwy światła – może być ciepłe lub naturalne. Koncentruje również światło tam, gdzie jest ono najbardziej potrzebne. Jednak ta zaleta dotyczy raczej oświetlenia 3-fazowego, którego reflektory można włączać i wyłączać niezależnie od siebie.

Kolejną zaletą, choć nie mniej istotną, jest piękno i wyrafinowana prostota tego systemu oświetleniowego. Oświetlenie szynowe jest również systemem minimalnie inwazyjnym, zarówno pod względem technicznym, jak i estetycznym, szczególnie gdy kolory opraw oświetleniowych i szyn pasują do pomieszczenia, w którym są zainstalowane. Szyny są dostępne w różnej kolorystyce, dopasowane  do koloru sufitu mogą być nawet niewidoczne dla oka. W ten sposób większy nacisk kładzie się na stylowe oprawy oświetleniowe, które mogą mieć różne kształty i rozmiary. Aktualnie istnieje wiele rodzajów oświetlenia szynowego. Najpopularniejsze są szyny montowane nawierzchniowo, ale niektóre modele można także wbudować w sufity podwieszane, co czyni je o wiele bardziej dyskretnymi. Najmodniejsza kolorystyka reflektorów biel, czerń, antracyt i złoty.  Szyny tego rodzaju są częściej bardziej delikatne i spełniają również funkcję dekoracyjną

Oświetlenie szynowe 1-fazowe czy 3-fazowe?

Na rynku można znaleźć oświetlenie szynowe 1-fazowe i bardzo popularne, najczęściej wybierane oświetlenie 3-fazowe. Nowością, która próbuje podbić serca inwestorów i właścicieli jest oświetlenie szynowe magnetyczne. Zasadnicza różnica między tymi 2 najczęściej wybieranymi typami oświetlenia czyli 1F i 3F polega na liczbie przewodów i możliwości świecenia tylko części lamp. Dla uproszczenia szynę jedno fazową można podłączyć tylko do jednego przełącznika. Taka szyna może obsłużyć około 16A. W przypadku projektu zainstalowania wielu reflektorów – ten typ może się nie sprawdzić. Co więcej szyny 1-fazowe umożliwiają włączanie i wyłączanie wszystkich reflektorów na raz. Nie ma zatem możliwości włączenia połowy oświetlenia. Z kolei szyna 3-fazowa obsługuje trzykrotność mocy szyny jednofazowej i pozwala na montaż dużo większej ilości lamp. Dla większych pomieszczeń i bardziej sprecyzowanych wymagań odnośnie możliwości swobodnego ingerowania w włączanie i wyłączanie poszczególnych reflektorów – zaleca się wykorzystanie oświetlenia szynowego trójfazowego. Szyny 3-fazowe oferują możliwość utworzenia trzech różnych obwodów (wymaga to 5 przewodów, dla 2 obwodów - 4 żył). Obwody te można kontrolować osobno, za pomocą oddzielnych włączników. W przypadku oświetlenia jednofazowego – nie ma takiej możliwości. Szyna 3-fazowa jest nieco większa, pozwala tworzyć skomplikowane połączenia, ale jest to również rozwiązanie droższe niż 1 fazowe.

Wady oświetlenia jednofazowego

Na niekorzyść oświetlenia szynowego 1-fazowego działa również przeszkoda w jego przyszłej, ewentualnej modyfikacji. Zasadniczy problem polega na tym, że nieomal niemożliwe jest znalezienie kompatybilnych szyn i akcesoriów do oświetlenia szynowego od innych producentów, czego nie można powiedzieć o rozwiązaniu 3-fazowym, w którym możliwości modyfikacji i zmiany elementów są praktycznie nieograniczone. To sprawia, że podjęcie decyzji o zamontowaniu oświetlenie szynowego 1-fazowego danego producenta, obliguje do trwania przy określonej marce praktycznie przez cały okres użytkowania.

W przypadku oświetlenia 3-fazowego - szyny mogą pochodzić od producenta X, a reflektory od firmy Y, co znacznie zwiększa możliwości aranżacyjne. Kolejną przeszkodą, która może stanąć na drodze realizacji bardziej skomplikowanych projektów jest to, że w przypadku wyboru oświetlenia szynowego 1-fazowego nie będzie możliwe aranżowanie wymyślnych wzorów. To wszystko za sprawą przeszkody technicznej, która polega na braku w tym momencie odpowiednich akcesoriów zasilających, które mogłyby umożliwić tworzenie układów innych niż linie proste, lub w kształcie litery U, czy L, a także ograniczeń w długości takiej szyny (od 1 do 2 metrów). Każda bardziej zaawansowana modyfikacja wymagałaby czasochłonnego przerobienia instalacji (przenoszenie kabla itp.).

Problem pojawia się również w przypadku chęci zakupu zawiesi linkowych do podwieszania szyn na suficie na linkach, co często praktykowane jest w wysokich pomieszczeniach. Są one dostępne jedynie dla oświetlenie szynowego 3-fazowego, którego długość może osiągać nawet 3 metry w 1 odcinku! Podobnie wygląda dostępność szyn wpuszczanych, są one dostępne tylko w systemie 3F, zatem klient zainteresowany takim rodzajem szyn musi skorzystać z szyn 3-fazowych!

Podsumowanie

Ostateczny wybór w kwestii oświetlenia szynowego powinien być uzależniony od faktycznych potrzeb. W małych pomieszczeniach i prostych układach można zastosować oświetlenie 1 fazowe. Należy przy tym wiedzieć, że oświetlenie 3 fazowe zawsze może być podpięte również jako 1 fazowe, przez co jest bardziej uniwersalne! Niezależnie od wyboru - oświetlenie szynowe staje się coraz bardziej popularne. Na przestrzeni lat przeniosło się z przestrzeni komercyjnych do domów, w których poza dokładnym oświetleniem pomieszczenia, spełnia rolę designerską. Chociaż szyny montuje się najczęściej na suficie, można je zainstalować np. na ścianie. Takie rozwiązanie świetnie sprawdza się, kiedy planujemy podkreślić strukturę ściany (np. kamień, cegła, beton), lub wyeksponować wiszące na niej obrazy lub inne dzieła sztuki.

Rodzaje i wygląd szyn

Przykład oświetlenia 1 fazowego - prosty układ

Przykład zastosowania systemu 3 fazowego - długi układ z dużą ilością lamp.

Przykład oświetlenia szynowego magnetycznego - możliwość przejścia na ścianę