Planując remont czy urządzając dom, biuro i mieszkanie należy zwrócić uwagę na rodzaj oświetlenia jakie będzie zamontowane. Będzie ono miało bowiem wpływ nie tylko na to jak wygląda nasze wnętrze, ale także na ilość światła, samopoczucie i komfort przebywania w nim. Rozwój technologii spowodował, że coraz więcej osób stawia na nowoczesne oświetlenie, dzięki którym ich wnętrza nie tylko będą się doskonale prezentować, ale będą naprawdę dobrze oświetlone. Od 2 lat obserwujemy rosnące zainteresowanie architektów, projektantów i klientów lampami na szynach. Czym są i co warto o nich wiedzieć oraz jaki system wybrać?

Lampy na szynach - czyli co?

Odpowiadając na pytania wielu osób spróbujemy wyjaśnić czym są lampy szynowe i w jaki sposób wygląda ich montaż oraz zasilanie. Najkrócej rzecz ujmując to specjalnie przygotowane aluminiowe szyny z przewodami przez które płynie prąd, do których wpinane są lampy i oprawy. Szyny możemy przykręcić do sufitu, powiesić na linkach lub wpuścić w płyty z G-K, mogą być docinane na dowolną długość, łączone w dłuższe odcinki i dowolne wzory, a także mocowane na ścianach.

Od zwykłego oświetlenia oprawy szynowe wyróżniają się tym, że mogą być swobodnie przesuwane lub wypinane w zależności od potrzeb. Dzięki temu jest to rozwiązanie bardzo funkcjonalne i nie wymaga żadnych przeróbek elektrycznych.

Jaki system szynowy wybrać?

Do wyboru mamy 2 podstawowe systemy: 1-fazowy (1F) lub 3-fazowy (3F). Jakie są różnice pomiędzy nimi?

System 3F jest nowocześniejszy, bardziej uniwersalny i daje nam więcej możliwości użytkowych, dlatego jest preferowany przez producentów i użytkowników. Oznacza to także znacznie większy wybór lamp track 3F niż starszych 1F. Oświetlenie 3 fazowe umożliwia podział całości na 3 obwody, co pozwala zaświecić tylko te lampy, które są potrzebne w danym momencie bez konieczności świecenia pozostałych. Aby skorzystać z dobrodziejstw tego rozwiązania musimy pamiętać jednak, by instalacja miała więcej niż standardowe 3 przewody, podział na 2 obwody wymaga 4 żył, a 3 obwody będą wymagać przewodu 5 żyłowego. W innym przypadku wszystkie lampy będą działać na 1 fazie (jak system 1 fazowy), a tym samym świecić jednocześnie. Wybór odpowiedniej fazy dokonuje się za pomocą pokrętła na adaptorze wpinanym do szyny.

Inną zaletą jest długość szyn, szyny 3F są dłuższe i występują w odcinkach: 1m, 2m i 3m, ułatwia to zbudowanie dłuższego systemu z wykorzystaniem odpowiednich łączników. Szynoprzewody 3F wytrzymują też większe obciążenie niż 1F, co ma znaczenie przy większej ilości lamp lub długich systemach. Lampy track 3F mogą być też mocniejsze i będą pracować bardziej stabilnie. System track jednofazowy jest tylko minimalnie tańszy, pozwala jednak wyłącznie na zapalenie wszystkich lamp jednocześnie, nie możemy więc włączyć np. tylko części oświetlenia. Dostępne szyny są krótsze, a cały układ nie może być za długi.

Biorąc pod uwagę wymienione wyżej informacje nawet jeśli nasze oświetlenie szynowe będzie krótkie, a kabel zasilający jest 3 żyłowy i lampy będą świecić razem to i tak warto stosować system szynowy 3-fazowy! Należy zwrócić uwagę na dobranie odpowiednich produktów, czyli szyny 3F i jednocześnie lampy 3F, w przypadku szyny 1 fazowej, także oprawy muszą być 1 fazowe! W innych przypadkach montaż takiego oświetlenia nie będzie możliwy!

Jak budować i łączyć systemy szynowe 3 fazowe

Spróbujmy pokazać jak zbudować takie oświetlenie szynowe. Kluczową kwestią jest miejsce zasilania naszego układu, czyli miejsce podłączenia przewodów do szyn. Odbywa się to za pomocą końcówki zasilającej lub odpowiednich łączników w zależności od projektu. Do wyboru mamy następujące akcesoria zasilające:

Jeśli zasilanie przewidziane jest na początku lub na końcu szyny to korzystamy z końcówki zasilającej. Jest to najtańsze i najprostsze rozwiązanie, przy okazji estetyczne i jeśli długość szyny nie przekracza 3m najbardziej funkcjonalne, bo umożliwia swobodne przesuwanie lamp na całej długości. W przypadku dłuższych odcinków, ale zachowując zasilanie na początku/końcu korzystamy z łącznika prostego wewnętrznego i dokładamy kolejną szynę. Całość kończymy zwykłą końcówką (zaślepką).

W przypadku zasilania w innym miejscu (np. na środku szyny) korzystamy z łącznika prostego zasilającego. Taka sytuacja ma często miejsce podczas remontu, kiedy mamy gotową instalację po starej lampie, która była umieszczona na środku pomieszczenia, a planujemy teraz oświetlenie szynowe. W miejscu przewodów montujemy taki łącznik zasilający, a do niego na lewo i prawo wpinamy szyny, które należy zakończyć zaślepką.

Jeśli zamierzamy nasze oświetlenie zaprojektować w formie litery L, U, kwadratu lub prostokąta to najlepiej wykorzystać łącznik uniwersalny L, który jest elementem niezbędnym, aby powstał taki układ i do niego doprowadzamy zasilanie. Literka L czy U może być zasilana także na początku lub na końcu szyny zamiast w narożniku, będzie to jednak rozwiązanie trochę droższe, bo wymagać będzie oprócz łącznika uniwersalnego L także końcówki zasilającej. Całość dopełniają końcówki-zaślepki zamykające układ.

Optymalnie wykonane oświetlenie szynowe w formie prostokąta czy kwadratu powinno wyglądać jak poniżej. Zasilanie doprowadzone jest do jednego, dowolnego narożnika. Szyny dłuższe niż 3m łączymy ze sobą za pomocą łączników wewnętrznych, które praktycznie nie będą widoczne po zamontowaniu.

Ilość dostępnych łączników, ich rodzaj i sposób łączenia pozwalają na wykonanie dowolnego oświetlenia z szyn 3-fazowych. Ograniczeniem jest właściwie tylko nasz wyobraźnia, bo możliwości są wręcz nieograniczone, niezależnie od tego czy nasze szynoprzewody będą natynkowe, wpuszczane czy zwieszane na linkach.

Gdzie sprawdzą się lampy szynowe?

Lampy na szynach to doskonały pomysł, który spełni oczekiwania nawet najbardziej wymagających klientów, sprawdzą się nie tylko jako oświetlenie w domu, biura czy restauracji. Bardzo często stanowią główne oświetlenie w sypialni, salonie, pokoju dziennym, czy korytarzu - doskonale przy tym zastępując wszystkie inne źródła światła. To jednak nie wszystko. Bywa bowiem, że są montowane jako dodatkowe oświetlenie wewnętrzne, które ma pomóc nam stworzyć klimat oświetlając np. obrazy lub stoły, bądź ułatwić pracę (np. w kuchni). Warto wspomnieć również o tym, że to oświetlenie jest wykorzystywane również w sklepach, gdzie reflektory szynowe doskonale sprawdzają się do efektowniejsze wyeksponowanie towaru.

Mamy nadzieję, że powyższy artykuł pomógł zrozumieć zasady doboru łączników i zasilania, aby zbudować i zaprojektować własny system i dlaczego warto wybierać system 3-fazowy. W przypadku pytań lub uzyskania pomocy w skonfigurowaniu takiego oświetlenia prosimy o kontakt z naszym sklepem.